Türkiye’de onlarca iletişim fakültesi ve medya üzerine onlarca meslek yüksek okulu olmasına rağmen film yapım ve yönetim işlerinde bu okulların mezunları kadar çok film üretemiyoruz maalesef. Kısa filmler yine de nispeten üretiliyor ama iş uzun metraja geldiğinde sorunlar çıkıyor. Çünkü film yapım işi öncelikle bütçe işidir. Filmde yer alacak kadrodan, kullanılacak dekora, çekim mekanlarından ulaşıma tüm etkenler bütçe olanakları dahilinde şekillenir. Dolayısıyla bütçelere erişim zorlandıkça film sayısı da düşüyor.

Filmlerin bütçesini karşılamak amacıyla yapımcının ticari girişimlerde bulunması şarttır. Ancak bu süreç meşakkatlidir. Yapımcı parayı çoğunlukla kendi cebinden koymak yerine oluşturacağı konsorsiyumla sağlayacaktır. Bunlar; reklam amaçlı hamilik, propaganda amaçlı sponsorluk, devlet veya özel sektörün kültürle ilgili birimlerin desteği olabilir. Süreç yapımcı için yıpratıcı olabilir, ancak sadece pes etmeyenler ve sonuna kadar gidenler başarılı olur. Şu da unutulmamalıdır: Bütçe, yapımın kalitesini artıran bir unsur olsa da tek belirleyici değildir. Gerek Avrupa’da gerekse de ülkemizde düşük bütçelerle çekilen başarılı yapıtlar da vardır.

Yapım, çekim anında değil; yapım öncesi başlar. İngilizce pre-production denilen bu aşama, film fikrinin ortaya çıkması ve senaryonun oluşturulması ile başlar. Eğer film çekecekseniz öncelikle bir film fikriniz, fikrinize uygun geliştireceğiniz senaryonuz olmalıdır. Çekimi hangi kast ile yapacağınızı belirlemeniz gerekir. Çekim yerleri veya platoların belirlenmesi, çekime uygun dekorların ve kostümlerin tasarlanması ve montajın nasıl hangi ekipmanlarla yapılacağını önceden belirlemeniz gerekir. Yani yapım öncesi; biraz muhasebecilik biraz da kırtasiyeciliktir. Örneğin yapımcı, senaryoyu çoğunlukla kendi yazmaz. Bir senaryo satın alır ya da kendisine gelen senaryolar içerisinde hangisinin filmleştirileceğine karar verir. Finansmanını sağlar, ekibini kurar. Filmin çekileceği ülke ya da eyaletin yasalarına uyumu denetler. Örneğin; İran’da bir film çekecekseniz, İran şeriatla yönetilen bir ülke olduğu için kadın oyuncular mutlaka başı kapalı olacak şekilde ayarlanmalıdır.

Yapım öncesi aşamada bu sözleşmeler, kurallar film çekecek kişiyi zorlayabilir. Hele de bu kişi öğrenci ise daha çabuk bunalabilir. Ancak şu da unutulmamalıdır ki; baştan planlı başlayan film çekimleri süreç içerisinde yaşanacak sorunları daha çok absorbe etme olanağına sahiptir. Pitchinglerde de gözlemlediğim bir konu, destek almak için başvuran kişilerde özellikle zamanlamaya dikkat edildiğidir. Rol dağılımı yapılıp ilk provalar alındıktan sonra mekan bulunup set kurulur. Ve artık yapım aşamasına geçilmiş olunur. Yapım öncesi daha çok kırtasiyecilikse yapım tekniktir, yönetim ve idaredir. Artık film çekilmektedir. Kamerada özel efektler uygulanır.